کشف بیومارکر جدید برای شناسایی افراد در معرض افسردگی

اعتقاد بر این است که درد مزمن یا التهاب یکی از مهمترین عوامل بروز اختلال افسردگی است. بنابراین، برای درک بهتر آنچه که از نظر فیزیولوژیکی هنگام افسردگی اتفاق می افتد، مدت هاست که دانشمندان فرآیندهای متابولیکی مرتبط با التهاب را مورد مطالعه قرار داده اند. یکی ازاین فرایندها، کینورینین نام دارد که در متالولیسم اسید آمینه تریپتوفان نقش اساسی دارد. در حال حاضر، تحقیقی توسط تیمی از دانشمندان به سرپرستی پروفسور کونیاکی سایوتو و دانشیار یاسوکو یاماموتو از دانشگاه بهداشت فوجیتای ژاپن، نشان می دهد که افزایش سطح اسید آنترانیلیک (متابولیتی مهم (محصول/ واسطه) در مسیر کینورینین) در خون می تواند نشانگری برای شناسایی افراد افسرده یا در خطر ابتلا به افسردگی باشد.
دکتر یاسوکو یاماموتو، دانشیار دانشگاه بهداشت فوجیتای ژاپن می گوی:« شواهد علمی مختلف نشان می دهند که متابولیسم تریپتوفان از علایم اختلال افسردگی است.»
به عنوان مثال، مطالعات قبلی نشان دادند که بیماران مبتلا به افسردگی یا سایر بیماری ها که علائمی مشابه افسردگی دارند، افزایش سطح متابولیت های مختلف تریپتوفان در فرایند کینورنین در خون خود را نشان می دهند. این یافته ها منجر به گمانه زنی تیم دکتر سایتو شد که شاید بتوان از متابولیت های مسیر کینورنین به عنوان بیمارکری برای تشخیص زودهنگام افراد در معرض خطر ابتلا به افسردگی استفاده کرد. برای آزمایش این فرضیه، تیم دکتر سایتو نمونه های سرم 61 بیمار را که طبق تست های بالینی در معرض خطر بالای ابتلا به افسردگی بودند، بررسی کرد. برای آزمایش دقیق علمی این تیم در آزمایش خود از گروه کنترل نیز استفاده کردند که طی آن از 51 فرد سالم نیز نمونه برداری شد. دانشمندان سطح سرمی متابولیت های مختلف مسیر کینورنین را با تکنیکی به نام کروماتوگرافی، که امکان اندازه گیری دقیق غلظت را فراهم می کند، اندازه گیری کردند. در مقایسه با گروه کنترل، بیماران در معرض خطر ابتلا به افسردگی، افزایش سطح سرمی اسید آنترانیلیک را نشان داده بودند. همچنین زنان در معرض ابتلا، کاهش سطح سرمی تریپتوفان را از خود نشان دادند. با توجه به اینکه در مسیر کینورینین، تریپتوفان مصرف و اسید آنترانیولیک تولید می شود، این یافته ها افزایش فعالیت فرایند کینورینین را در بیماران در معرض خطر ابتلا به اختلال افسردگی تایید کردند.
دانشمندان همچنین تلاش کردند تا بفهمند که آیا می توان با اندازه گیری متابولیت های تریپتوفان، پیشرفت علائم افسردگی را پیش بینی کرد یا خیر. به این منظور، آن ها تجزیه و تحلیل های بیشتری را روی نمونه ها و داده های حاصل از 33 بیمار در معرض خطر ابتلا به اختلال افسردگی انجام دادند و دریافتند که نمره آن ها در اندازه گیری های افسردگی بالینی، در مقاطع زمانی مختلف، سیری نزولی از حالت سالم به افسردگی را نشان می دهد. بررسی ها نشان داد، افزایش سطح اسید آنترانیلیک سرم با بدتر شدن نمره آزمون های بالینی، ارتباط مستقیم دارد. پروفسور سیتو اظهار داشت:« این یافته ها حقیقتا ارتباط بین سطح اسید آنترانیلیک خون با شدت افسردگی را تایید می کنند.»
از آنجایی که دردهای مزمن می توانند سبب افسردگی و ایجاد علائم آن شوند، دانشمندان متابولیت های تریپتوفان را در بیمارانی که از درد های مزمن ناحیه دهان، فک و صورت رنج می برند،اندازه گیری کردند. تیم، با آزمایش نمونه های سرمی 48 بیمار مبتلا به درد های مزمن در مقایسه با نمونه های سرمی 42 فرد سالم، دریافتند بیمارانی که از درد های مزمن رنج می برند، دقیقا مشابه افراد افسرده، افزایش سطح اسید آنترانیلیک و کاهش سطح سرمی تریپتوفان را نشان می دهند.
بنابراین نکته کلیدی این تحقیق چیست؟ به گفته پروفسور سایتو و تیم همراه او، پزشکان می توانند برای تشخیص خطر ابتلا به افسردگی در افراد، سطح سرمی اسید آنترانیلیک را آزمایش کنند. پروفسور سیتو متذکر شد:« شاید بررسی میزان متابولیت های تریپتوفان بتواند برای تولید داروهای پیشگیرانه علائم افسردگی مفید باشد.» در این مورد، داروهای پیشگیرانه، درمان هایی را شامل می شوند که می توانند از ابتلا به افسردگی جلوگیری کنند. البته هنوز تحقیقات بیشتری برای اعتبار بخشی به اهمیت بالینی سطح سرمی اسید آنترالینیک و کشف تاثیر دقیق متابولیسم اسید آمینه تریپتوفان روی ویژگی هایی چون خلق و خو لازم است انجام شود. اما به گفته او، این تحقیق پتانسیل کشف فرایندهای فیزیولوژیکی که منجر به افسردگی می شوند را دارد، و به این ترتیب می تواند خدمات مراقبتی پیشگیرانه ابتلا به اختلال افسردگی را بهبود بخشد.

منتشر شده در: 8 فوریه ی 2020 www.news-medical.net