درمان جراحات قلبی با استفاده از سلول های بنیادی

سلول­های بنیادی تقریباً در هر زمینه­ای از علوم پزشکی، موضوع جدید و داغی برای تحقیقات هستند. این سلول­ها به دلیل توانایی بازتولد خود و توانایی تمایز به بسیاری از انواع مختلف سلول­ها مشخص می­شوند. این سلول­ها می­توانند با تمایز به سلول­های بافت آسیب­دیده در اندام یا بافت خاص، ترمیم بافت را تحریک کنند.

یک تحقیق جدید نشان می­دهد که سلول­های بنیادی برای ترمیم قلب آسیب­دیده به خوبی اما به روشی کاملاً متفاوت از آنچه در ابتدا تصور می­شد، عمل می­کنند. این مطالعه نشان می­دهد که سلول­های بنیادی، چه زنده و چه مرده، هنگام تزریق در ناحیه آسیب­دیده­ی قلب در موش­ها ، التهاب حاد و شدیدی را فعال می­کنند. این روش با فعال کردن پاسخ کلاسیک ترمیم زخم در نهایت باعث بهبودی جزئی یا کامل عملکرد مکانیکی ناحیه جراحت می­شود.

سلول­های بنیادی با فعال کردن ماکروفاژها باعث التهاب می­شوند. ماکروفاژها که مسئول سیستم هشدار اولیه پاسخ ایمنی هستند با شناسایی سلول­های بنیادی، در مکانی که به طور معمول در آن وجود ندارند، با ایجاد التهاب به بدن هشدار می­دهند. این التهاب باعث ترمیم ثانویه جراحت می­شود که با بهبود جزئی عملکرد قلب پس از حمله قلبی همراه است. دو ماکروفاژ CCR2+ و CX3CR+ باعث ایجاد التهاب حاد می­شوند.

در مطالعه قبلی دانشمندان سلول­های بنیادی c-kit مثبت را به قلب آسیب دیده تزریق کردند. با اینکه آن­ها انتظار داشتند كه این سلول­ها كاردیومیوسیت­ها را جایگزین كنند اما این اتفاق نیفتاد. این مسئله باعث شد محققان بپرسند که سلول درمانی واقعاً چگونه عمل می­کند؟ برای پاسخ به این سؤال، آن­ها روش جدیدی را برای بررسی سلول­های بنیادی مورد استفاده در درمان، طراحی كردند.

این محققان از 2 رده معمول سلول­های بنیادی قلب، یعنی سلول­های تک هسته­ای مغز استخوان و سلول­های پیش­ساز قلب استفاده کردند. این گروه داده­هایی که در مورد این سلول­ها آزمایش شده بود را بررسی کرده و مجدداً آن­ها را تحت شرایط مختلف ارزیابی کردند. نتایج به دست آمده تعجب برانگیز بود زیرا نه تنها تزریق همزمان دو رده سلولی، بلکه تزریق سلول­های بنیادی مرده و یا Zymosan نیز باعث تقویت قلب می­شد. زیموزان از نظر شیمیایی بی اثر است اما می تواند ایمنی ذاتی را برانگیزد.

محققان دریافتند که با هر تزریق، پاسخ ایمنی حاد رخ می­دهد که این باعث ایجاد تفاوت در تشکیل بافت همبند می­شود. بافت همبند ماتریکس خارج سلولی را تشکیل می­دهد؛ در نتیجه، ماتریس خارج سلولی منطقه حاشیه­ای کاهش می­یابد. علاوه بر این، این التهاب همچنین باعث بهبود قدرت مکانیکی جراحت و فعال­تر شدن فیبروبلاست قلبی می­شود. این خصوصیات به این خاطر مشاهده شد که تزریق باعث افزایش چشمگیر نیروی منفعل نسبت به افزایش کشش شد این خصوصیت بیشتر شبیه قلب­های بدون آسیب بود.

برای رسیدن به این میزان بهبود، باید سلول­های بنیادی یا مواد شیمیایی مستقیماً در ناحیه آسیب دیده­ی قلب تزریق شوند. در اغلب تحقیقات قبلی این­چنینی سلول­های بنیادی با هدف ایمنی بیشتر به صورت وریدی تزریق می­شدند؛ این مسئله می­تواند نتایج متناقض آزمایش­های مختلف را توضیح دهد.  Jeffery Molkentiاز محققان این تیم تحقیقاتی می­گوید:« نتایج ما نشان می دهد که ماده تزریق شده باید مستقیماً وارد ناحیه انفارکتوس بافت قلب شود؛ اینگونه با ورود ماکروفاژها بهبودی رخ می­دهد.» قابل ذکر است که اثر تزریق زیموزان به منطقه آسیب­دیده اندكی بیشتر از استفاده از سلول­های بنیادی (مرده یا زنده) دوام داشت.

محققان معتقدند که پیامدهای این مطالعه شواهد جدید و مهمی در مورد مسائل حل نشده در زمینه پزشکی قلب و عروق ارائه می­دهد. آنها قصد دارند تا روش­های جدید و بهتری برای کنترل این پتانسیل درمانی سلول-های بنیادی، مولکول­ها و ماکروفاژها پیدا کنند. به عنوان مثال، با توجه به التهاب شدید ناشی از تزریق هر یک از این سه عامل، این تیم می­خواهد احتمال قطبش ماکروفاژها را آزمایش کند، یا یک گروه از ماکروفاژها ایجاد کند که فقط قادر به التیام خواهد بود و در نهایت از این رده سلولی در درمان استفاده کنند.

اگر این تیم موفق شوند می­توانند در آینده شیوه درمان بیماری­های قلبی عروقی را تغییر دهد.

منتشر شده در : 28 نوامبر 2019 www.news-medical.net