کشف روش جدید برای درمان لوسمی غیر قابل درمان در کودکان
لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) نوعی سرطان خون است که در درجه اول کودکان و جوانان را درگیر میکند. در این بیماری مقادیر زیادی سلولهای بدخیم به جای گلبولهای سفید سالم در خون فرد دیده میشود که غالباً با تغییر ماده ژنتیکی ایجاد می شود. دو کروموزوم با هم ترکیب میشوند و ژنهای غیرعادی و جدید ایجاد شده، سیستم طبیعی کنترل کننده رشد خون را مختل میکنند. این نوع لوسمی اغلب بسیار مقاوم است و با شیمی درمانی یا پیوند سلولهای بنیادی قابل درمان نیست. در جستجوی روشهای جدید برای رفع این مشکل ، تیمی از دانشمندان بیمارستان دانشگاه زوریخ در حال بررسی عوامل مولکولی این اختلال هستند.
محققان در این مطالعه پروتئینی به نام TCF3-HLFرا که به طور معمول با این نوع سرطان خون همراه است، تجزیه و تحلیل کردند. این پروتئین که به طور طبیعی وجود ندارد و از طریق همجوشی دو کروموزوم تولید میشود، حاوی عناصری است که به عنوان فاکتور رونویسی شناخته میشوند. تجزیه و تحلیلها نشان میدهد که پروتئین غیر طبیعی TCF3-HLF طیف وسیعی از ژنها را در محل و نقطهی اشتباه فعال میکند، این امر باعث تشکیل گلبولهای سفید بدخیم شده و موجب سرطان خون میشود.
Yun Huang نویسندهی اصلی این مقاله میگوید: ((تحقیقات ما نشان میدهد که این پروتئین غیرطبیعی به حدود 500 عنصر تنظیمی در ماده ژنتیکی سلولهای لوسمی انسان متصل میشود و صدها ژن را به اشتباه فعال میکند)).
محققان همچنین دریافتند که این پروتئین غیرطبیعی به تنهایی عمل نمیکند. در حقیقت، بیش از 100 پروتئین دیگر در اطراف آن جمع میشود، که به فعال شدن ژنها کمک میکند. هوانگ توضیح میدهد: "ما عملکرد پروتئینهای شخصی را از نظر ژنتیکی بررسی کردیم و از این روش برای شناسایی عناصر کلیدی که میتواند به عنوان هدف درمان واقع شود، استفاده کردیم." او و همکارانش از آنزیم CRISPR-CAS9 برای جدا کردن قسمتهای خاصی از عناصر مشخص شده، استفاده کردند. در نتیجه، آنها موفق شدند یازده عامل مهم که برای ساخت سلولهای خونی غیرطبیعی لوسمی بسیار مهم هستند را پیدا کنند.
یکی از مؤلفههای اساسی که اکنون مشخص شده است پروتئین EP300 است؛ یک کوفاکتور که باعث فعال شدن ژن میشود. آزمایش با موش نشان داد که EP300 میتواند یک هدف بسیار امیدوار کننده برای درمان باشد. محققان در این تحقیق از ماده جدیدی به نام A-485 استفاده کردهاند که به EP300 متصل شده و فعالیت آن را مهار میکند. هنگامی که A-485 به موشهای حامل سلولهای لوسمی انسان منتقل شد، سلولهای بدخیم از بین رفتند. Jean-Pierre Bourquin، سرپرست این گروه تحقیقاتی میگوید: ((این امکان وجود دارد که بتوانیم نیروی محرک اساسی پشت این نوع لوسمی را به طور مستقیم متوقف کنیم و به این ترتیب یک نوع هدفمند از درمان ایجاد شود)). با توجه به اینکه اشکال دیگر سرطان خون در اثر مکانیسمهای مشابه ایجاد میشود، ممکن است یک مکانیسم کلی برای تولید داروهای جدید برای مبارزه با سرطان شناسایی شود.
منتشر شده در: 25 نوامبر 2019
